Δελφοί

Ο ομφαλός του κόσμου στη σκιά του Παρνασσού.

Στους πρόποδες του Παρνασσού, στο υποβλητικό φυσικό τοπίο που σχηματίζεται ανάμεσα σε δύο θεόρατους βράχους, τις Φαιδριάδες, βρίσκεται το πανελλήνιο ιερό των Δελφών και το πιο ξακουστό μαντείο της αρχαίας Ελλάδας. Οι Δελφοί ήταν ο ομφαλός της γης, όπου, σύμφωνα με τη μυθολογία, συναντήθηκαν οι δύο αετοί που έστειλε ο Δίας από τα άκρα του σύμπαντος για να βρει το κέντρο του κόσμου, και για πολλούς αιώνες αποτελούσαν το πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο και το σύμβολο της ενότητας του αρχαίου ελληνισμού. Η ιστορία των Δελφών χάνεται στην προϊστορία και στους μύθους των αρχαίων Ελλήνων. Σύμφωνα με την παράδοση, εδώ αρχικά υπήρχε ιερό αφιερωμένο στη γυναικεία θεότητα της Γης, και φύλακάς του ήταν ο φοβερός δράκοντας Πύθων. Ο Απόλλωνας σκότωσε τον Πύθωνα και το δικό του ιερό ιδρύθηκε από Κρήτες που έφθασαν στην Κίρρα, το επίνειο των Δελφών, με τη συνοδεία του θεού, μεταμορφωμένου σε δελφίνι. Ο μύθος αυτός σχετικά με την κυριαρχία του Απόλλωνα επιβίωσε σε εορταστικές αναπαραστάσεις που γίνονταν στους Δελφούς, τα Σεπτήρια, τα Δελφίνια, τα Θαργήλεια, τα Θεοφάνεια, και, βέβαια, τα περίφημα Πύθια, που τελούνταν για να θυμίζουν τη νίκη του θεού εναντίον του Πύθωνα.

Στους Δελφούς λατρευόταν ο Απόλλωνας, θεός του φωτός, της μουσικής και των χρησμών ο οποίος και κυριάρχησε στις παλαιότερες λατρείες του τόπου. Δίδαξε στους ανθρώπους το μέτρο, δηλαδή τη σωφροσύνη και την μετριοπάθεια και αναδείχτηκε ως η πιο ηθική και ειρηνική έκφραση του Ελληνικού πνεύματος. Το περιβόητο Μαντείο στο οποίο ο μαντικός λόγος του θεού δινόταν από το στόμα της Πυθίας, διευθυνόταν από το λεγόμενο ιερατείο, δηλαδή από ιερείς με βαθιά μυσταγωγική μόρφωση.

Επιπλέον, οι Δελφοί με το γνωστό θεσμό των Αμφικτιονιών έδωσαν το σύνθημα για φιλία, αδελφότητα και ειρηνική συνύπαρξη των λαών, ως θεμελιώδη επιδίωξη της Δελφικής Ιδέας. Μια εξαιρετικά εντυπωσιακή απόδειξη του διεθνούς κύρους του ιερού του θεού του Φωτός ήταν το πλήθος των αφιερωμάτων από ηγεμόνες, πόλεις και πλούσιους ιδιώτες, τόσο σε ποιότητα όσο και σε καλλιτεχνική αξία, από τα οποία – δυστυχώς – διασώθηκαν ελάχιστα.

Οι Δελφοί, ο κατοικήθηκαν ήδη από την προϊστορική περίοδο, αποκτώντας στη συνέχεια – και ιδιαίτερα στους κλασικούς χρόνους – τεράστια ιστορική σημασία αφού συνδέθηκαν με σπουδαία γεγονότα της αρχαίας ελληνικής ιστορίας. Η πόλη αναφέρεται από τους ομηρικούς χρόνους με την ονομασία Πυθώ. Στην αρχή των ιστορικών χρόνων ήταν μία από τις πόλεις της αρχαίας Φωκίδας, αλλά σταδιακά ο ρόλος της πόλης ενισχύθηκε και εξελίχθηκε σε πανελλήνιο κέντρο και ιερή πόλη των αρχαίων Ελλήνων. Οι Δελφοί διατήρησαν τη σημαντική τους θέση μέχρι τα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ., οπότε δόθηκε οριστικό τέλος στη λειτουργία του μαντείου με διάταγμα του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Α΄. Τους επόμενους αιώνες η πόλη παρήκμασε και εγκαταλείφθηκε οριστικά έως την εποχή μας που έχει έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ και είναι από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς τόπους στην χώρα.

Η περιοχή παρουσιάζει τεράστιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Όποια εποχή του χρόνου, όποια ώρα της ημέρας και να περάσεις από εδώ, επισκέπτες από όλα τα μέρη της Γης κατακλύζουν τον αρχαιολογικό χώρο.

Τμήματα του δωρικού περίπτερου ναού του Απόλλωνα, του 4ου αιώνα, το Στάδιο όπου διεξάγονταν τα Πύθια (5ος αι.), η Στοά των Αθηνών (5ος αι.), ο βωμός των Χίων (5ος αι.), το θέατρο όπου πραγματοποιούνταν οι ετήσιοι λυρικοί αγώνες (4ος αι.) είναι μερικά μόνο από τα σπουδαία μνημεία που βρίσκονται στον διάσημο «ομφαλό της Γης». Ξεχωριστή αναφορά θα πρέπει να γίνει για τα εκθέματα του μουσείου όπου ανάμεσά τους ξεχωρίζει ο Ηνίοχος, σπάνιο δείγμα αρχαίας χαλκοπλαστικής.

Αρχαιολογικό μουσείο

τηλ.: 22650 82313